Rząd szykuje nowy podatek. Zyski liczone w miliardach

Przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych jest implementacją unijnej dyrektywy. Dotyczy ona zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.

- Podatek wyrównawczy może objąć nawet do siedmiu tysięcy podmiotów, bo dotyczy on również podmiotów powiązanych z innymi podmiotami. Chodzi o podmioty zależne od zagranicznych podmiotów, ale także duże podmioty polskie – powiedział wiceminister finansów Jarosław Neneman.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, podatek będzie miał zastosowanie do jednostek składowych grupy międzynarodowej lub grupy krajowej, jeżeli w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy osiągnęły one przychód grupowy (wykazany w skonsolidowanym sprawozdaniu grupy) na poziomie co najmniej 750 mln euro. Projekt ustawy definiuje grupę międzynarodową jako taką, w przypadku której co najmniej jedna jednostka, czy zakład jest zlokalizowana poza Polską, z kolei grupa krajowa to taka, której wszystkie jednostki i zakłady zlokalizowane są w naszym kraju. Takie podmioty będą musiały oszacować wysokość uzyskanego dochodu – wedle zasad opisanych w projektowanej ustawie - oraz następnie oszacować wysokość zapłaconych podatków – również wg zasad z projektu. To umożliwi im przeprowadzenie testu efektywnej stawki podatkowej.

"Jednostki składowe grup międzynarodowych zlokalizowanych w Polsce, jak również jednostki składowe grup krajowych, będą zobowiązane do wykonania tzw. testu efektywnej stawki podatkowej oraz do zapłaty krajowego podatku wyrównawczego w Polsce (o ile efektywna stawka podatkowa dla Rzeczypospolitej Polskiej wyniesie poniżej 15 proc., a dana jednostka składowa osiągnie kwalifikowany dochód)" – czytamy w uzasadnieniu. Wyjaśniono w nim, że indywidualna stawka podatkowa dla danego państwa, oznacza liczbę punktów procentowych obliczoną jako różnicę pomiędzy stawką 15 proc., a efektywną stawką podatkową określoną dla danego państwa za rok podatkowy. "Przykładowo, jeżeli efektywna stawka podatkowa (...) wynosi 8 proc., procent podatku wyrównawczego równy jest 7 proc. (15 proc. –8 proc.). Jeżeli efektywna stawka podatkowa jest równa lub wyższa od minimalnej stawki podatkowej (15 proc.), dla danego państwa nie oblicza się jurysdykcyjnego globalnego podatku wyrównawczego" – wskazano w uzasadnieniu.

W projekcie zapisano także dodatkowy podatek wyrównawczy, który dotyczy wcześniejszych lat, a który może się pojawić w sytuacji, kiedy firma dokona korekt, które doprowadzą do obniżenia podatków, zwłaszcza CIT, które są brane pod uwagę przy wyliczaniu efektywnej stawki podatkowej. Po takiej korekcie przedsiębiorstwo musi jeszcze raz wyliczyć dochód z roku, którego dotyczy korekta, oraz efektywną stawkę podatkową, a jeśli okaże się ona niższa od wyliczonej wcześniej, wówczas pojawi się konieczność zapłacenia dodatkowego podatku. Przy czym będzie on należy za rok, w którym dokonano korekty. Jak wynika z OSR projektowanej ustawy, nowe przepisy mają zwiększyć dochody budżetu o ponad 23,9 mld zł w ciągu 10 lat (przy wydatkach wynoszących łącznie w tym okresie niespełna 370 mln zł). Projektowana ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.

Unijna dyrektywa, która leży u podłoża przepisów, dotyczy zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej.